Bulanık Mantık

Bulanık Mantık

Bulanık mantık bulanık küme teorisine dayanır. Bulanık kümeleri ve bulanık bağıntıları kullanır. Hedeflenen şey; insan ya da uzman gibi düşünen ve giriş verilerini yorumlayıp çıkış ünitesine gönderen bir bilgisayar sistemi yaratmaktır. Bulanık mantığın doğruluk tabloları ve çıkarım kuralları bir belirsizlik içerir. İnsanın yaşadığı ortamda belirsizlikler çok  olduğu için bu belirsizliklere bir kesinlik, anlam yüklemek için bulanık mantık vardır. Örneğin “orta yaş” kavramı 35 ile 55 yaş arası olarak düşünülebilir. Ama kesinlik yoktur. 38.5 yaşında bir insana orta yaşlı deriz. Niteliksel bir tanımlama yapmış oluruz. Bu Fuzzy kümelerine örnektir. Bir de Linguistik değişkenler vardır. Bunlar “sıcak”,”soğuk” gibi ifadelerin fuzzy kümeleriyle modellenmesiyle oluşur.

Bulanık Mantığın Avantajları

-İnsan düşünme tarzına yakındır.

-Matematiksel modele ihtiyaç duyulmaz.

-Yazılımı basit ve ucuzdur.

– Bulanık mantıkta sonuç hayır ve evetten ibaret değildir. Bunların ara değerlerini de içerir. Hem denetim kalitesi arttırılmış olur hem de enerji tasarrufu sağlanmış olur.

– Fuzzy’nin uygulama alanları çok geniştir. Sağladığı en büyük yarar; insana özgü tecrübe ile öğrenme olayının kolay modellenebilmesi ve belirsiz kavramların bile matematiksel olarak ifade edilmesine imkan tanımasıdır.

– Hız bakımından problemin karmaşıklığı önemli değildir.

Bulanık Mantığın Dezavantajları

– Kararlılık analizinin yapılışının zorluğu

– Üyelik fonksiyonlarının deneme yanılma yoluyla bulunmasından dolayı uzun zaman alabilmesi

– Uygulamada kullanılan kuralların oluşturulmasının bulanıklığa bağlılığı  gibi dezavantajları vardır.

Bulanık Sistemler

Bilgiye ve kurala dayalı sistemlerdir. Bulanık mantık ve bulanık kümeler teorisinin en etkin uygulama alanı kontrol sistemleridir. Temelinde eğer-o halde kuralları vardır. Örnek : Eğer sıcaklık soğuk ve basınç düşük ise o halde sıcak su subapnı orta pozitifte tut ve soğuk su subapının durumunu değiştirme. Bulanık sistemler 3′ e ayrılır.

1- Temiz Bulanık Sistemler: Sistemin giriş ve çıkışı bulanıktır. Girişe bulanık çıkarım mekanizması uygulanır ve sonuç bulanık olur. Giriş ve çıkış değerleri dilsel olarak kullanılır.

Bulanık Çıkarım Mekanizması:  Bulanık kurallar tabanında  eğer-o halde kuralları oluşturarak en iyi olanı seçer.

 

2- Bulanıklaştırıcı- Durulaştırıcı Sistemler: Temiz bulanık sistemdeki kesin girişin bulanıklaşmasını engellemek için girişte bulanıklaştırıcı, çıkışta durulaştırıcı bir sistem konulur. Ve sonuçta bulanıklaştırıcılı-durulaştırıcılı bir sistem oluşturulur.

3- Takaği-Sugeno-Kang (TSK) Sistemler: Bu modelde giriş ve çıkışlar kesin değerlerdir. Bulanık çıkarım mekanizması yerine ağırlaştırılmış orta kullanılır. Eğer- o halde kuralının o halde kısmında matematiksel fonksiyon kullanılır.

** Bulanıklaştırıcı ve durulaştırıcı ile ilgili özellikleri,yöntemleri ve örnekleri bir sonraki yazımda paylaşacağım.

Bulanık Mantık ve Bulanık Sistemin Kullanıldığı Yerler

İlaç teknolojileri, Deprem tahmin sistemleri, Klima sistemleri, Stok kontrol, Araba sistemleri, Cep bilgisayar uygulamaları vb..

İyi Çalışamalar..